Περί "αποδόσεως Εορτής"

Ο Ιερομόναχος π. Ευθύμιος Τρικαμηνάς έγραψε ένα άρθρο με τίτλο "Αναγκαίες διευκρινίσεις σε ενστάσεις παλαιοημερολογιτών". Το άρθρο αυτό, επικριτικό από κάθε άποψη κατά των παλαιοημερολογιτών, έγινε αφορμή να γραφούν σε ιστολόγιο (*) μερικά σχόλια. Συμμετείχα στο σχολιασμό αυτό γράφοντας τα ακόλουθα

"Η περίπτωση της αποτείχισης του π. Ευθυμίου είναι ιδιάζουσα κατά τούτο : Μολονότι εκτός, ευρίσκεται εντός της Εκκλησίας, της Εκκλησίας η οποία συνεχίζει να ζει και να υπάρχει βάσει της Παράδοσης, των Οικουμενικών Συνόδων, και των συναφών ιερών Κανόνων.

Η Εκκλησία αυτή είναι (σημ. ή μήπως δεν είναι;) η εκκλησία της αποτείχισης, δεν έχει σύνοδο, αλλά έχει (ή την συγκροτεί μια) αδελφότητα, όπως μας λέει ο π. Ευθύμιος. Την Αδελφότητα αυτή, τούτο συνάγεται από τα γραφόμενα, δεν την απασχολεί, δεν την ενοχλεί, δεν την ενδιαφέρει, αν ο αποτειχισμένος αδελφός ακολουθεί το νέο εορτολόγιο - και όχι ημερολόγιο, όπως διαρκώς επαναλαμβάνει ο π. Ευθύμιος - ή το παλαιό.

Στην αδελφότητα, ή εκκλησία, της αποτείχισης, γράφουμε τώρα εμείς, μπορούν άνετα να συνυπάρχουν και να εορτάζουν ξεχωριστά - πλην του αγίου Πάσχα - οι αποτειχισμένοι αδελφοί, οπότε οι μεν θα εορτάζουν τα Φώτα, οι δε την θεία Γέννηση. Το ίδιο θα συμβαίνει προφανώς και για τις άλλες Δεσποτικές και Θεομητορικές εορτές. Ενδεχομένως, για να μην παρουσιάζονται προστριβές μεταξύ των αδελφών της (ή των) αδελφότητας, να επιτρέπονται οι συμμετοχές των ακολουθούντων το νέο εορτολόγιο, όταν πχ. έχουμε την Κοίμηση της Θεοτόκου με το παλαιό, και το αντίστοιχο να συμβαίνει με τους εμμένοντας στο παλαιό. Όταν όμως πρόκειται για την εορτή των Χριστουγέννων, εκεί θα συμβαίνει το παράδοξο να τιμάται δις του έτους η ενανθρώπηση του αγίου Θεού. Δηλαδή, μέσα στο χρόνο να έχουμε δυο γεννήσεις (: η 25η Δεκ. του νέου αντιστοιχεί με την 12η του παλαιού και η 25η του παλαιού με την 6η Ιαν. του νέου). Τι θα κάνουν τότε οι αδελφοί της (ή των) Αδελφότητας;

Μήπως, λοιπόν, μπορεί να μας απαντήσει ο π. Ευθύμιος στο δικό μας ερώτημα, το οποίο και είναι : Αυτή η αδελφότητα, ή εκκλησία, ποια Παράδοση, ποιες Οικ. Συνόδους, και ποιους ιερούς Κανόνες ακολουθεί; Είναι μια ή δυο (εκκλησίες ή αδελφότητες); Αρκεί μόνο ο συνεορτασμός του αγίου Πάσχα και για όλα τα άλλα δύναται να ισχύει το "ά έκαστος κατά διάνοιαν έχει";

Το ημερολογιακό ζήτημα δεν είναι ημερολογιακό, είναι ζήτημα που αφορά στις Εορτές της Χριστιανοσύνης, ή εορτολογικό, όπως είθισται - κατά τη γνώμη μου κακώς - να ονομάζεται και οι Εορτές, είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την ορθόδοξη Πίστη μας.

Στη συνέχεια, και απαντώντας επί των γραφομένων μου,  Ανώνυμος έγραψε  :

 "Ο κ. Χριστοδουλίδης, ο οποίος ασφαλώς έχει λειτουργική συνείδηση, δεν έχει καταλάβει ότι ουσιαστικά γιορτάζει δυο φορές την Γέννηση του Κυρίου; Τι κάνουμε με την "απόδοση" της εορτής; Δεν επαναλαμβάνουμε ακριβώς τα ίδια λόγια της κυριωνύμου;"  Κ. Νίκος

Η απάντηση ήταν :
"Θα παρακαλούσα τον κύριο Κ. Νίκος, ή οποιονδήποτε άλλο, αν γνωρίζει κάτι διαφορετικό από αυτά που θα γράψω να μας το καταστήσει γνωστό, ώστε ο αναγνώστης να μην παραπλανηθεί από αυτά, τα οποία η δική μου ολιγομάθεια μου επέτρεψε να διηγηθώ.

Όχι κύριε Κ. Νίκο, ουσιαστικά δεν εορτάζουμε δυο φορές με την Απόδοση. Η εξήγηση ακολουθεί ευθύς αμέσως.

α) «Μεγαλύνει ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον, καὶ ἠγαλλίασε τὸ πνεῦμα μου ἐπὶ τῷ Θεῷ τῷ Σωτῆρι μου, ὅτι ἐπέβλεψεν ἐπὶ τὴν ταπείνωσιν τῆς δούλης αὐτοῦ». Μικρά Παράκλησις (Λκ. α΄39-49, 56)

β) «14 ἀπόδος μοι τὴν ἀγαλλίασιν τοῦ σωτηρίου σου καὶ πνεύματι ἡγεμονικῷ στήριξόν με». Ψ. ν΄

γ) «Τὴν θείαν ταύτην καὶ πάντιμον, τελοῦντες ἑορτὴν οἱ θεόφρονες, τῆς Θεομήτορος, δεῦτε τὰς χεῖρας κροτήσωμεν, τὸν ἐξ αὐτῆς τεχθέντα, Θεὸν δοξάζοντες». (Ωδή στ΄ Ακαθίστου Ύμνου)

Την θείαν ταύτην και κάθε πάντιμον εορτήν αποδίδουν τιμώντες οι θεόφρονες, διότι την "απόδοσιν του σωτηρίου σου" αιτείται ο προφητάναξ Δαυΐδ, δεν ζητά την "δόσιν του σωτηρίου". Ζητεί την απόδοση.

Και η απάντηση της υπεραγίας Θεοτόκου προς την Ελισσάβετ είναι: "Μεγαλύνει η ψυχή μου τον Κύριο και ηγαλλίασε το πνεύμα μου επί τω Θεώ τω σωτήρι μου". Η ψυχή μεγαλύνει και το πνεύμα αγάλλεται. Γιατί; Διότι "επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού" ο άγιος Θεός και Σωτήρ. Το σωτήριον εδόθη.

Οι θεόφρονες εορτάζουν την κύρια εορτή μεγαλύνοντες την θεότητα του αγίου Θεού και την αποδίδουν, πνεύματι αγάλλοντες εν ταπεινώσει, δια την κατ΄άνθρωπον υπερφυή ενανθρώπηση - "εν μήτρα της Παρθένου κατώκησας τω κόσμω, ήν προστάτην ανέδειξας"- του τριαδικού Θεού.

Κατά την θεότητα δοξάζουμε, τιμούμε και προσκυνούμε εν αγίω Πνεύματι τον Θεό στην κύρια Εορτή.
Κατά την ανθρωπότητα δοξάζουμε, τιμούμε και προσκυνούμε εν αγίω Πνεύματι τον Κύριο με την Απόδοση .
Μία η υπόστασις του Κυρίου, έχουσα ατρέπτως και ασυγχύτως την θεία (θεότητα) και την ανθρώπινη (ανθρωπότητα) φύση.
Η "Απόδοση εορτής" σκοπό έχει την ανάδειξη του Μυστηρίου της υποστατικής ενώσεως των δυο φύσεων στο Πρόσωπο του Κυρίου. Άλλωστε, "δεν επαναλαμβάνουμε ακριβώς τα ίδια λόγια της κυριωνύμου;".

Επαναλαμβάνω πάλι, αν ο κύριος Κ. Νίκος, ή άλλος, γνωρίζει κάτι διαφορετικό σχετικά με την απόδοση Εορτής, να το καταθέσει. Για να βοηθήσει τον γράφοντα από ενδεχόμενη πλάνη, αλλά και τους αναγνώστες."

(*) Βλέπε  http://apotixisi.blogspot.gr/2013/08/blog-post_3915.html