Powered By Blogger

Αλλοίωση, "εν ανομίαις συνελήφθην"

"Ευμορφία", για όλους

Επαναγωγή, "εις το καθ΄ομοίωσιν επανάγαγε ..."

Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2012

Σχόλια σχετικά με τις μεταφράσεις των ιερών λειτουργικών Κειμένων

Ανώνυμος έγραψε :
"Όσοι συνεπώς πολεμούν τον π.Δανιήλ, παρά το ότι για το θέμα των μεταφράσεων έχει δημοσιεύσει ότι πρέπει πρώτα να αποφασίσει η Εκκλησία, μοιάζουν ..." κλπ., κλπ.

Κυπριανός Χ :
Ας δεχθούμε, ότι όλα όσα γράφει ο Ανώνυμος και ο κ. Σωτηρόπουλος, είναι σωστά και πολλών επαίνων άξιος είναι ο π. Δανιήλ. Τι ήθελε όμως και άνοιξε το ζήτημα των λειτουργικών μεταφράσεων; Μήπως μειώνει τις ευθύνες του αυτό το "πρέπει πρώτα να αποφασίσει η Εκκλησία"; Περιμένει από την Εκκλησία να του στείλει μήνυμα; Ο ίδιος δεν είναι μέλος της Εκκλησίας; Όταν μιλεί, μέσα από τις χιλιάδες των CD και τις εκοατοντάδες των βιβλίων του, φωνή, ήχος και λαλιά, της Εκκλησίας δεν είναι όλα αυτά; Τι είναι;

Η Εκκλησία βεβαίως συνοδικώς αρθρώνει το λόγο της και ο λόγος της δεν είναι αντίλογος. Αντίλογος είναι ο λόγος του π. Δανιήλ, ο οποίος έσπευσε να επικροτήσει τη λειτουργική αναγέννηση, όπως και ο συνομήλικος αυτού Μητροπολίτης Μελέτιος. Υπάρχουν φυσικά και άλλοι. Αν έχουμε πρόβλημα με τη γλώσσα των Λειτουργικών ή άλλων κειμένων της Εκκλησίας, πρόβλημα που υφίσταται διότι η Πολιτεία έχει στόχο τον αποχριστιανισμό της Ελλάδος, η ευθύνη βαρύνει τους ποιμένες. Οι οποίοι, αφ΄ ενός δεν καταγγέλουν ευθαρσώς τον καταστροφικό ρόλο των αρχόντων και αφ΄ ετέρου, δέχονται τον ρόλο που τους αναθέτουν : Εκείνο του αποδομητή με τις λειτουργικές μεταφραστικές επεμβάσεις.

Αν νομίζουν ότι η εκκλησιαστική ιστορία έχει ανάγκη να εντάξει στους κόλπους της ικανούς γνώστες και χρήστες του γραπτού λόγου, όπως για παράδειγμα ήταν ο Καζαντζάκης, κάνουν τρομερό λάθος.


Ανώνυμος έγραψε :
 Αξιότιμε κ.Κ.Χ., ιατρέ σωμάτων και κάποτε ψυχών, με την όποια συμβολή σας, το «πρέπει πρώτα να αποφασίσει η Εκκλησία» είναι ελεύθερη διατύπωση από τον σχολιαστή, ο οποίος δεν έχει πρόχειρη την επί λέξει διατύπωση του π.Δανιήλ. Ο π.Δανιήλ Αεράκης προτείνει, όχι επί λέξει: μόνο αν υπάρξει απόφασή της Ι.Συνόδου και με εγκεκριμένες επισήμως μεταφράσεις να γίνουν ακολουθίες σε κατανοητή γλώσσα.
Η επί μισό αιώνα εμπειρία του, ως πνευματικού και η αγωνία για τη σωτηρία του ποιμνίου, τον υποχρεώνουν να κοινοποιήσει τη διαπίστωσή του ότι υπάρχει σοβαρότατο πρόβλημα με την μη κατανόηση των ι. κειμένων ιδίως από τους νέους. Αν και άλλοι ποιμένες διατυπώνουν την ίδια αγωνία για το πρόβλημα της μη κατανοήσεως των ιερών κειμένων και ο π.Δανιήλ συμφωνεί, δεν σημαίνει ότι συμφωνεί με λειτουργίες σε μετάφραση άνευ εγκρίσεως της Ι.Συνόδου, και απόδειξη είναι ότι ο ίδιος ο π.Δανιήλ δεν τελεί ακολουθίες σε μετάφραση ενώ στα άρθρα και βιβλία του, πρώτα παραθέτει το αρχαίο κείμενο Γραφών και Πατέρων και έπειτα τη μετάφραση-ερμηνεία.

Ο κ.Νικόλαος Σωτηρόπουλος διατυπώνει ταυτόσημα με τον π.Δανιήλ:
«Στενοχωροῦμαι, διότι τὰ ἄφθαστα ἀριστουργήματα τῆς λατρείας δὲν δύνανται οἱ πολλοί, καὶ μάλιστα οἱ νέοι, νὰ καταλάβουν καὶ νὰ ἀπολαύσουν. ᾿Αλλὰ καὶ ἀντιλαμβάνομαι, ὅτι οἱ μεταβολὲς στὴ λατρεία εἶνε δύσκολες καὶ παρακεκινδυνευμένες. Καὶ διαφωνῶ πρὸς μεταβολὲς τῆς λατρείας ἀτομικῶς καὶ αὐθαιρέτως ἀπὸ τὸν Α ἢ Β ἐπίσκοπο ἢ ἄλλο κληρικό. ῍Αν κριθῇ σωστὸ νὰ γίνουν κάποιες μεταβολὲς στὴ λατρεία, αὐτὲς πρέπει νὰ γίνουν ἀπὸ τὴν ᾿Εκκλησία, ὄχι ἀπὸ τὸν Α ἢ Β κληρικὸ αὐθαιρέτως».

Ο ιερός Χρυσόστομος λέει:
«Εάν μη τι είπω δυνάμενον υμίν εύληπτον γενέσθαι, το δυνάμενον είναι σαφές, αλλ’ επιδείξωμαι μόνον, ουδέν κερδάναντες απελεύσεσθε. Πώς γαρ, από φωνής, ής ού συνίετε;» (Ε.Π.Ε. 18α, 456).

Το ζητούμενο όντως είναι ο μη αποχριστιανισμός της Ελλάδος. Αλλά με ακατανόητη αρχαία γλώσσα, ο αποχριστιανισμός σε λίγες δεκαετίες θα επιτευχθεί άριστα και οι εχθροί της Εκκλησίας θα τρίβουν τα χέρια τους.

Οι Απόστολοι-Συγγραφείς της Κ.Δ. δίνουν το παράδειγμα: Αν και Εβραίοι δεν έγραψαν την Κ.Διαθήκη στη μη κατανοητή Εβραϊκή ούτε στην αρχαία Ελληνική των εγγραμάτων, αλλά στην κατανοητή και ζωντανή τότε γλώσσα του λαού, την καθομιλουμένη Ελληνική της Αλεξανδρινής εποχής. Η νέα Ελληνική του 2012 είναι μια πλήρης και ζωντανή γλώσσα με κανόνες και συντακτικό και προσωπικά συμφωνώ με την πρόταση να γίνονται δεύτερες προαιρετικές ιερές ακολουθίες στην κατανοητή Ελληνική, σε επιλεγμένους ναούς, με έγκριση Ι.Συνόδου και κείμενο εγκεκριμένο από την Εκκλησία και παράλληλα σε όλους τους Ι.Ναούς να τελούνται κανονικά όπως και σήμερα όλες οι ακολουθίες.

Ευχαριστώ για το διάλογο,

Αναγνώστης


Κυπριανός Χ :
 Αξιότιμε και αγαπητέ Αναγνώστη,

Σας ευχαριστώ για το σχόλιο. 

Αναγνώστης, όχι κατά την ακρίβειαν της λέξης, υπήρξα κι εγώ επί σειρά ετών στον ενοριακό ιερό Ναό της περιοχής όπου διέμενα. Είχα όντως δυσκολίες ως προς την εννόηση των Λειτουργικών κειμένων και σας πληροφορώ, οι φιλολογικές γνώσεις μου, ήταν τα πενιχρά "σπουδάγματα" του εξατάξιου (τότε) Γυμνασίου.

Εγκατέλειψα πλήρως τα φιλολογικά όταν αποφάσισα σε νεαρή ηλικία να ακολουθήσω την "σπουδή" του πάσχοντος ανθρώπου. Εννοήσατε την Ιατρική επιστήμη.

Μετά πάροδον εικοσαετίας και πλέον αποφάσισα να επεκτείνω αυτού του είδους τις (επιστημονικές) γνώσεις από ένα επίκαιρο τότε, αλλά και σήμερα, ζήτημα το οποίο έθετε εκτός των γνωστών ορίων τη μελέτη του πάσχοντος ανθρώπου. Εξειδικεύοντας, αναφέρομαι στην κατάταξη της Ιατρικής στον κύκλο των θετικών επιστημών. Διότι πόσο "θετική" μπορεί να είναι η απόδειξη της ψυχής;

Κατέληξα στο συμπέρασμα ότι αυτό που μελετούσα για χρόνια ήταν τόσο "θετικό", όσο και "θεωρητικό". Ή αν θέλετε, βρισκόταν στο μεταίχμιο, στο όριο των θετικών και των θεωρητικών επιστημών, απτόμενο περισσότερο στο θεωρητικό πεδίο και κάπως ολιγότερο στο θετικό. Σήμερα όποιος αρνείται τον θετικισμό της Ιατρικής κρίνεται  επικίνδυνος, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα.

Εν πάση περιπτώσει, εκεί που θέλω να καταλήξω είναι, όταν ανέσυρα τις εντελώς λησμονημένες γυμνασιακές φιλολογικές γνώσεις, διαπίστωσα ότι ήμουν σε θέση να εννοήσω αρκετά από όσα βρίσκονταν "στην κατανοητή και ζωντανή τότε γλώσσα του λαού, την καθομιλουμένη Ελληνική της Αλεξανδρινής εποχής". Βεβαίως, συμπληρώνω, υπήρχαν και άλλα συνοδά εφόδια στο πανεπιστήμιο της Εκκλησίας, όπου και ατελώς φοιτούσα επί έτη.

Η προαίρεση, ο θυμός εκάστου ανθρώπου, είναι εκείνο που έχει καθοριστική σημασία και μετά λόγου γνώσεως θα σας έλεγα, κρίνοντας από μερικά - και πολλά άλλα - εκ των σχολίων της παρούσης ανάρτησης (*), ότι οποιαδήποτε προσπάθεια απλούστευσης των λειτουργικών κειμένων και αν γίνει, όχι μόνο δεν θα συμβάλλει στον επιδιωκόμενο στόχο, αλλά θα αποτελέσει κυριολεκτικό γκρέμισμα αυτού που ο Μακρυγιάννης αποκαλούσε "τζιβαϊρικόν πολυτίμητον". Δηλαδή, της Χριστιανικής Ορθόδοξης Πίστης.

Και ο επίλογος

Προσπάθησα να αποφύγω τον αντίλογο και ειλικρινά, διάλογο και διαλόγους επιθυμώ, όταν είμαστε σε θέση να καταλαβαίνουμε ποιος ο λέγων και ποιος ο αντιλέγων.




(*) Βλ. http://apotixisi.blogspot.com/2012/02/blog-post_26.html

7 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

-Οι διαφορετικές απόψεις, μερικές φορές είναι όπως οι όψεις του ιδίου νομίσματος. Παρατηρητές, βλέπουν το ίδιο νόμισμα: άλλοι επιμένουν "βλέπω κορώνα", άλλοι ορκίζονται "βλέπω γράμματα", μερικοί άλλοι βλέπουν "πλαγία ακμή". Πρόκειται όμως για το ίδιο νόμισμα.

-Κάθε μέρα και θρασύτατα, εξυφαίνεται η αλλοίωση της επίσημης "κρατικής" εκκλησίας, όχι από τους συνήθεις υπόπτους (εκείνοι καταγγέλλονται αυστηρά) αλλά από νομιζόμενους θεματοφύλακες.

-Δεν καταγγέλθηκε ούτε προκάλεσε αντιδράσεις η πρόταση για αλλαγή του Συμβόλου της Πίστεως.

-Σε τέτοιες εξελίξεις, άνθρωποι σταθεροί σε αξίες, άνθρωποι διαλόγου, έστω και αν διαφωνούν μαζί μας και αν κάποτε αντάλλαξαν βαρείς χαρακτηριμούς με εμάς ή με πρόσωπα που αγαπάμε, είναι πολύτιμο πνευματικό κεφάλαιο. Είμαι νεοημερολογίτης. Δεν ξέρω αν συμπαθείτε, κ.Χριστοδουλίδη το παλαιό, έτσι διαβάζω σε σχὀλια, αλλά ίσως κάποια συντηρητική Εκκλησία του παλαιού ή κάποια άλλη εξέλιξη του νέου "προὠρισται" να καταστή η κιβωτός και η καταφυγή, του μικρού ποιμνίου, όταν πλέον θα ασφυκτιά ή και θα διώκεται, στην κρατική εκκλησία με την αλλοιωθείσα δογματική διδασκαλία της.

Ανώνυμος αγωνιών.

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Ευχαριστώ πολύ τον αναγνώστη που υπογράφει : Ανωνύμως αγωνιών.

Η συμπάθειά μου - σχήμα λόγου - στο παλαιό οφείλεται εις το ότι χρεωστώ την ζωή μου στον Παλαιό των ημερών, καθώς αυτό διδάχθηκα από τον Θεό Λόγο και Λόγο του Θεού, εν αγίω Πνεύματι.

Βλέπετε ότι η μία καινοτομία φέρνει την άλλη και όσο αμβλύνονται τα αισθητήρια της πίστεως, τόσο ευκολότερα γίνονται τα πράγματα :

"Δεν καταγγέλθηκε ούτε προκάλεσε αντιδράσεις η πρόταση για αλλαγή του Συμβόλου της Πίστεως"!

Ειλικρινά μένω άφωνος. Τι μπορούμε να περιμένουμε μετά από αυτό; Μα οπωσδήποτε τη σύσταση συνοδικής Επιτροπής, η οποία θα μελετήσει το θέμα, και ομού μετά της αρμοδίας τοιαύτης για τις λειτουργικές μεταφράσεις των ι. κειμένων θα μας δώσει την πρέπουσαν, εξ ορθοδόξων, απάντηση. Θα την περιμένει οπωσδήποτε και το Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών.

Silver είπε...

@Τι μπορούμε να περιμένουμε μετά από αυτό; Μα οπωσδήποτε τη σύσταση συνοδικής Επιτροπής, η οποία θα μελετήσει το θέμα, και ομού μετά της αρμοδίας τοιαύτης για τις λειτουργικές μεταφράσεις των ι. κειμένων θα μας δώσει την πρέπουσαν, εξ ορθοδόξων, απάντηση.


Όπως ακριβώς μας την έδωσε και για το καλαντάριο το ΄24...

Ανώνυμος είπε...

Ευχαριστώ για την ευγενική απάντηση του κ.Κ.Χριστοδουλίδη, κάθε μέρα που περνάει και μια μαχαιριά στην ορθοδοξία, εξ ου και το ψευδώνυμο. Διάβασα και το σχόλιο του Silver του οποίου αξιόλογα σχόλια έχω εντοπίσει στο αναφερθέν ιστολόγιο.
Αλλαγή Συμβόλου Πίστεως δεν προτάθηκε από νεογλωσσίτες, αλλά από ζηλωτές που εναντιώνονται στη νεοελληνική, και θεωρούν αιρετικούς ή αιρετίζοντες, όχι μόνο τους "μεταπατερικοὐς-οικουμενιστές-εφαρμόζοντες μεταφράσεις" αλλά και εκείνους που δεν είναι οικουμενιστές και μεταπατερικοί αλλά ως υπεύθυνοι ποιμένες εκφράζουν την αγωνία ώστε το ποίμνιό τους να γινώσκει α αναγινώσκει.
Το μαντήλι, που σχολιάσθηκε σε άλλο ιστολόγιο αρνητικά, είναι στα πλαίσια της Παραδόσεως, (το κάλυμμα της κεφαλής των Πράξεων), δἠθεν "παράδοσις" όμως στο νέο ημερολόγιο είναι πλέον η ακάλυπτη κεφαλή γυναικών στη Θ.Λατρεία. Να την υπερασπιστούμε με ζήλο; Το ίδιο σκεπτικό θα μπορούσε και στο νέο αλλά και στο πάτριο να προκαλέσει προβληματισμό για ήδη νομιζόμενες παραδόσεις. π.χ. αν θεωρούνται "παράδοση" στοιχεία που επέβαλε ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας, ή τα έθιμα, ή ασεβείς κληρικοί, ή νεοφανείς διδασκαλίες, γιατί τα υπερασπιζομαστε; Και αν άλλα αντιχριστιανικά όπως το αυτόματο διαζύγιο, επιβάλλονται από τον Καίσαρα στις μέρες μας, εφαρμόζονται από τη εκκλησία και σε μερικές δεκαετίες θα θεωρούνται ..."παράδοση", γιατί οι τότε πιστοί να τα υπερασπίζονται; Συμπερασματικά, αν και φιλοξενούμενος στο αξιόλογο ιστολόγιό σας, δεν μπορώ να αποδεχθώ απόλυτα το προτεινόμενο συμπέρασμα της τελευταίας παραγράφου, του κ. Κυπριανού Χριστοδουλίδη και την ολοκλήρωση του σκεπτικού από τον Silver. Αφενός διότι δεν πάνε όλα "πακέτο", αφετέρου διότι ίσως μια νομιζόμενη αλλαγή σε κάτι, να είναι τω όντι επαναφορά στη διασαλευθείσα παράδοση.
Συμπερασματικά: κατ'εμέ η προσήλωση στην Παράδοση είναι προτιμώτερη από ανεύθυνους νεωτερισμούς αρκεί να συντηρείται Παράδοση και όχι "παράδοση". Ισως κάποια συντηρητική Εκκλησία, του πατρίου, ή κάποια εξέλιξη ευσεβούς μερίδος του νέου, "προὠρισται" να καταστή η κιβωτός και η καταφυγή του μικρού ποιμνίου, όταν πλέον αυτό θα ασφυκτιά ή και θα διώκεται, σε μια υποταγμένη στο εκάστοτε κράτος "εκκλησία" όπου μερικοί ήδη στην πράξη και πιθανώς αργότερα και στη θεωρία, ισως να αλλοιώσουν και τη διδασκαλία, το δόγμα!

Α.Α.

Silver είπε...

@ Α.Α.
..ή κάποια εξέλιξη ευσεβούς μερίδος του νέου, "προὠρισται" να καταστή η κιβωτός και η καταφυγή του μικρού ποιμνίου, όταν πλέον αυτό θα ασφυκτιά ή και θα διώκεται...




«έτι γαρ μικρόν όσον, το προσδοκώμενον ήξει και ου χρονιεί»


....Εκφράζουμε εκ βαθέων την ευχή η Χάρις του Παναγίου Πνεύματος «η τα ασθενή θεραπεύουσα και τα ελλείποντα αναπληρούσα» φωτίση, ενισχύση και κατευθύνη τους αξίους της αποστολής τους επισκόπους, όπως τιθέμενοι επικεφαλής του πιστού λαού του Θεού απελευθερώσουν την Ορθόδοξο Εκκλησία από το αιρετικό οικουμενιστικο-παπικό καρκίνωμα και την οδηγήσουν δια της αγιοπνευματικής-χαρισματικής οργανώσεως προς την διαρκή Πεντηκοστή, «ίνα εν ενί στόματι και μια καρδία» αναπέμπεται από τον πιστό Ορθόδοξο λαό ο ύμνος και η δοξολογία προς τον εν Τριάδι προσκυνητό Θεό, τον Πατέρα, τον Υιό και το Άγιο Πνεύμα εις τους αιώνας των αιώνων Αμήν.


Αδελφέ, αυτό είναι κομμάτι της ανακοίνωσις της "Ορθόδοξης Φωνής" που φιλοξένησε ο "Ο.Τ" τον περασμένο Οκτώβριο.

Ζω με την ελπίδα ότι θα πραγματοποιηθεί προτού αναχωρήσω...
(είμαι περίπου 70 και τα περιθώρια στενεύουν...).

Νάσαι πάντα καλά, η Κυρία Θεοτόκος σκέπη σου!

Κυπριανός Χριστοδουλίδης είπε...

Ευχαριστώ τον σχολιαστή, που υπογράφει Α.Α. (Ανώνυμος αγωνιών).

Η αγωνία του είναι και δική μου. Σχετικά τώρα με την Παράδοση και την ... παράδοση, έχω τη γνώμη ότι τα πράγματα δεν θα είχαν αποκτήσει τόσο ευρείες και περίπλοκες διαστάσεις, αν δεν είχαμε τολμήσει την μεταβολή του 13 μέρες μπροστά και 13 πίσω, δυο φορές τα Φώτα, δυο τα Χριστούγεννα κλπ. Δεν έχει την ίδια βαρύτητα - από θεολογικής πλευράς ομιλώ - το κάλυμμα της γυναικείας κεφαλής με το "ακατακάλυπτον" αυτής. Υπάρχουν ζητήματα πρωτεύουσας και δευτερεύουσας σημασίας όσον αφορά στα σχετιζόμενα με την Παράδοση. Είναι λεπτό το ζήτημα, ελπίζω το αντιλαμβάνεστε, και δεν επιθυμώ να προχωρήσω στις, από θεολογικής πλευράς, προεκτάσεις του ενός και του άλλου ζητήματος. Θα μάκρυνε πολύ ο λόγος.

Δυστυχώς, όπως και να το κάνουμε, τα πράγματα είναι όπως αυτά που έχουμε σήμερα. Η σύγχυση κορυφώνεται και ο λαός του Θεού παραπαίει.

Έκπληξη μου προκάλεσε αυτό που γράψατε : Αλλαγή Συμβόλου Πίστεως δεν προτάθηκε από νεογλωσσίτες, αλλά από ζηλωτές που εναντιώνονται στη νεοελληνική, και θεωρούν αιρετικούς ή αιρετίζοντες, όχι μόνο τους "μεταπατερικοὐς-οικουμενιστές-εφαρμόζοντες μεταφράσεις" αλλά και εκείνους που δεν είναι οικουμενιστές και μεταπατερικοί, αλλά ως υπεύθυνοι ποιμένες εκφράζουν την αγωνία ώστε το ποίμνιό τους να γινώσκει α αναγινώσκει.

Στο σημείο αυτό θα είχα δυο πράγματα να παρατηρήσω.

Πρώτον, ότι αυτή η συχνότατα επικαλουμένη "πατερικότητα" παραμένει ασαφής αν δεν την προσδιορίσουμε επακριβώς. Η γνώμη μου είναι ότι λέγοντας ή γράφοντας αυτή τη λέξη, δεν εννοούμε τίποτα άλλο από την ακριβή τήρηση της Αγίας Γραφής. Κάθε εκκλησιαστικός πατήρ είναι πατερικός διότι είναι αγιογραφικός, καθώς ήσαν αγιογραφικοί και άπαντες οι άγιοι Απόστολοι. Ο νέος Ισραήλ, ο λαός του Θεού, η Εκκλησία, δεν έπαυσε και ούτε θα παύσει να έλκει την καταγωγή από τον Παλαιό των ημερών, το όνομα του οποίου εφανερώθη στους ανθρώπους κατά τον αψευδή λόγο του Κυρίου : Ἐφανέρωσά σου τὸ ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις οὓς δέδωκάς μοι ἐκ τοῦ κόσμου.

Και δεύτερον, φαίνεται οι ζηλωτές αυτοί λησμονούν ότι οι αιρεσιάρχες των παλαιών χρόνων, αν και άριστοι γνώστες της ομιλουμένης γλώσσας της εποχής τους, στην οποία εγράφησαν τα Ευαγγέλια, δεν απέφυγαν τον κίνδυνο να εμπλακούν σε θεολογικά ατοπήματα ολκής συμπαρασύροντας πλήθος πιστών. Πώς αυτό το εξηγούν, δυσκολεύομαι να το εννοήσω. Δεν σημαίνει βέβαια ότι με το σκεπτικό αυτό οφείλουμε να προχωρήσουμε στις μεταφράσεις (σημ. ορθότερο είναι ερμηνευτικές αποδόσεις) των λειτουργικών Κειμένων. Κάθε άλλο. Η γλώσσα αυτή οφείλει να είναι και να παρέχεται όπως μας παραδόθηκε, και, είτε στην αρχαία μορφή (πρωτίστως), είτε στην εκλαϊκευμένη απόδοση (δευτερευόντως), οφείλει να γίνεται κτήμα των πιστών, γνωστού όντος ότι ο κίνδυνος να περιπέσουμε από την κακοδοξία στην αίρεση πάντα θα μας ακολουθεί. Την προαίρεσή μας οφείλουμε να αποκαθάρουμε, και αυτό είναι μια διαρκής προσπάθεια, κατά το "καρδίαν καθαράν κτίσον εν εμοί ο Θεός".

Και πάλι, σας ευχαριστώ για τη συμμετοχή σας στο διάλογο περί του φλέγοντος, όπως δείχνουν τα πράγματα, αυτού θέματος.

Ανώνυμος είπε...

Αμήν! Ευχαριστώ και τους δύο αξιότιμους συνομιλητάς που μου απάντησαν, και ανταποδίδω τις ευχές τους.

Ασφαλώς υπάρχει διαφορά, από πλευρά θεολογικής βαρύτητας, Κύριε Χριστοδουλίδη. Το "μαντήλι" το ανέφερα για παράδειγμα μόνο και μόνο επειδή σχολιάστηκε σε άλλο ιστολόγιο σε σχόλιο απευθυνόμενο σε εσάς. Τα υπόλοιπα, "πατερική, πατερικότητα", "ερμηνείες", κ.α. τα θέτετε υπό πολύ ενδιαφέροντα και πρωτότυπο προβληματισμό και σωστές επισημάνσεις κινδύνων. Μου θυμίσατε Σωτηροπουλικό στοχασμό και διατύπωση.

Εύχομαι να δήτε πραγματοποιούμενη την ελπίδα που αναφέρετε Κύριε Silver. Με τον τρόπο που ευελπιστεί η Ορθόδοξη Φωνή; με κάποιον άλλο, π.χ. της αλληλοπεριχωρήσεως; Με την ομαδική καταφυγή σε στερεάν κιβωτό εν μέσω διώξεων; Κύριος Οίδε. Ποιος δεν προσδοκά να προκύψει κάποια ευλογημένη εξέλιξη, αποτέλεσμα Θείας Επιφοιτήσεως του Παρακλήτου προς ενότητα όλων των υγιώς πιστευόντων Ορθοδόξων; Εύχομαι να ζήσουμε όλοι μας μια αναγέννηση, επιστροφή στη γνησιότητα, τόσο στον αντιαιρετισμό όσο και εις άπαντα, συγκατάβαση και αλληλοκατανόηση, σε μία αγία καθολική και αποστολική Εκκλησία.

Ευχαριστώ και πάλι, για την φιλοξενία, τις ευχές, τον διάλογο και την τιμή. Διαπιστώνοντας ότι αγωνία και αγώνας για πίστη, εκκλησία, ορθοδοξία διακατέχει τα κείμενά σας, θυμήθηκα το ρητό:
"Ο Αγώνας είναι του χριστιανού, το αποτέλεσμα είναι του Χριστού".

Αιτούμενος τις προσευχές σας.