Εάν δεν υπάρχει δήλωση άρνησης δωρητή οργάνων η τεχνητή υποστήριξη σταματά;

Άλλο είναι να δίνεις ζωή και άλλο να κλέβεις ζωή

Σε ερώτημα  ιστολογίου ( : http://krufo-sxoleio.blogspot.ca/ ) σχετικό με τις μεταμοσχεύσεις και το νόμο Λοβέρδου περί εικαζόμενης συναίνεσης :

"Στὸν ὡς ἄνω νόμο (σ.σ. περί εικαζόμενης συναίνεσης), στὸ ἄρθρο 9, παράγραφο 8, διαβάζουμε: «Ἐὰν πρόκειται νὰ πραγματοποιηθεῖ ἡ μεταμόσχευση (σ.σ. δηλαδὴ ἐὰν δεν ἔχει κάνει δήλωσι ἀρνήσεως ὁ βαρέως ἀσθενής), συνεχίζεται ἡ τεχνητὴ ὑποστήριξι τοῦ θανόντος προσώπου». Ἐρωτῶ τοὺς νομομαθεῖς, τοὺς δικηγόρους, τοὺς ἔξυπνους ἢ αὐτοὺς ποὺ γνωρίζουν ἀπὸ πονηριὲς ἢ κουτοπονηριές, ἢ ἁπλῶς τοὺς λογικούς: Ἐὰν ἔχει κάνῃ δήλωσι ἀρνήσεως, ἡ τεχνητὴ ὑποστήριξι σταματᾷ;"

 πρέπει, νομίζω, να δοθεί ιατρική απάντηση και αυτή είναι η ακόλουθη.

Ο ασθενής που τοποθετείται στα μηχανήματα για να κρατηθεί στη ζωή είναι ασθενής και ως ασθενής αντιμετωπίζεται. Όταν όμως έχει βαρύτατη κρανιοεγκεφαλική κάκωση (έκχυση της εγκεφαλικής ουσίας ή τραυματισμό δια πυροβόλου όπλου) η εφαρμογή αυτών των θεραπευτικών μέσων δεν έχει κανένα νόημα. Εκτός, μόνο, τη διατήρησή του για να του αφαιρεθούν τα όργανα. Να αποκαταστήσουμε την εγκεφαλική ουσία είναι ιατρικώς ανέφικτο.

Ποιο το πρακτέο; Όπως υπάρχουν περιπτώσεις, όπου ελάχιστα θεραπευτικά μέσα διαθέτουμε, και άρα αφήνουμε τον ασθενή να αποβιώσει, το ίδιο ισχύει και εδώ. Παράδειγμα έστω, ασθενής που έχει υποστεί εγχειρήσεις και χημειοθεραπεία. Στο τέλος δεν μπορούμε τίποτα πλέον να του προσφέρουμε και τον αφήνουμε να πεθάνει χωρίς άλλες ταλαιπωρίες. Δεν σημαίνει αυτό ότι τον βοηθάμε να αυτοκτονήσει ή ότι κάνουμε ευθανασία.

Στις περιπτώσεις τώρα όπου δεν είναι τόσο εμφανής η εγκεφαλική βλάβη και έμμεσα (με διαγνωστικά τεστ) βλέπουμε πως αντιμετωπίζουμε βλάβη στο εγκεφαλικό στέλεχος (σημ. και όχι διάγνωση εγκεφαλικού θανάτου) η θεραπεία με τα τεχνικά και με άλλα μέσα είναι η μόνη ενδεδειγμένη με την προσδοκία να επέλθει βελτίωση ή ενδεχομένως και ίαση του ασθενούς.

Αυτό μπορεί να διαρκέσει άλλοτε άλλο χρόνο, κάτι όμως που δεν παρέχεται στους τραυματίες, ή άλλους ασθενείς, όταν οι έμμεσες εξετάσεις (τεστ) δείχνουν βλάβη στο εγκεφαλικό στέλεχος. Μόλις η βλάβη αυτή διαγνωσθεί (παρένθεση, η διάγνωση πρέπει να τεθεί όσο το δυνατόν συντομότερα) τότε το οικείο περιβάλλον πληροφορείται ότι ο ασθενής είναι κλινικά ή εγκεφαλικά νεκρός και τίθεται το ζήτημα της αφαίρεσης των οργάνων. Να σημειώσω και πάλι, ότι τα όργανα πρέπει να αφαιρεθούν μέσα σε 2, 3, ή 4 εικοσιτετράωρα από την εγκατάσταση της βλάβης. Όσο παρέρχεται ο χρόνος τα όργανα αλλοιώνονται, είναι ακατάλληλα για μεταμόσχευση.

Τι μας λέει αυτό; Ότι ο ασθενής με βλάβη στο εγκεφαλικό στέλεχος παύει να αντιμετωπίζεται ως ασθενής και θεωρείται πτώμα, ενώ δεν είναι.

Σε κάθε περίπτωση, όπου έχουμε να κάνουμε με ασθενή και με επισφαλή διάγνωση, όπως είναι αυτή της βλάβης στο εγκεφαλικό στέλεχος, παρέχεται πίστωση χρόνου. Αφενός, για να δούμε αν είναι αποτελεσματική η θεραπεία που εφαρμόζουμε και αφετέρου, για να επιβεβαιωθεί η διάγνωση που θέσαμε. Με τη διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου τίποτα από αυτά δεν γίνεται. Διότι απλά, πρέπει τα όργανα να αφαιρεθούν γρήγορα.

Τι κάνουμε λοιπόν όταν, μετά πάροδο ικανού χρόνου, η διάγνωση της βλάβης του εγκεφαλικού στελέχους επιβεβαιώνεται και ο ασθενής δεν ανανίπτει;

Εδώ η απάντηση είναι : Ό,τι ακριβώς κάνουμε στις περιπτώσεις, όπου έχουμε εξαντλήσει όλα τα θεραπευτικά μέσα. Θα πούμε στο οικείο περιβάλλον του ασθενούς ότι κάναμε τα ιατρικώς δέοντα και ενδεικνυόμενα, και άλλο τίποτα δεν μπορούμε να προσφέρουμε. Αν οι συγγενείς συμφωνούν ότι πρέπει να διακόψουμε τη μηχανική υποστήριξη αυτό θα κάνουμε. Αν διαφωνούν όχι, γνωρίζοντας όμως ότι ο ασθενής ζει με τα μηχανήματα, όπως άλλοι έζησαν μετά από πολλές επεμβάσεις και χημειοθεραπεία, αλλά στο τέλος δεν τα κατάφεραν.

Ισχύει λοιπόν και εδώ το ίδιο. Ούτε οι γιατροί θα φέρουν ευθύνη, ούτε οι συγγενείς, αν συμφωνήσουν, ότι τίποτα πλέον δεν μπορεί να γίνει και η θεραπεία ενδείκνυται να σταματήσει. Αυτό με κανένα τρόπο δεν σημαίνει "υποβοηθούμενη αυτοκτονία".